ETF of Tracker: een slimme belegging?

Wat is een ETF?

ETF’s of exchange traded funds zijn een type financieel product die het beste van aandelen en gemengde fondsen samenbrengt. Een ETF is een mandje met producten en heeft de bedoeling om de prestaties van een specifieke index, benchmark te repliceren. Op het eerste zicht zou u denken dat een ETF en een beleggingsfonds broer en zus zijn. Voor een stuk is dit correct maar er zijn toch een aantal fundamentele verschillen tussen beide producttypes.

Een tracker wordt in eerste instantie passief beheerd. De kosten die de belegger aangerekend worden zijn vrij laag en worden steeds vermeld in de prospectus van de ETF. Prospectussen van specifieke ETF’s zijn te vinden op de website van de ETF-aanbieder. Voor de ETF van SPDR die de S&P 500 als benchmark heeft zal de belegger 0,11 procent kost per jaar betalen. Op een bedrag van €10.000 komt dit op €11. Omdat een ETF zoals een aandeel op de gereglementeerde markt noteert kan deze vaak verhandeld worden aan hetzelfde tarief als aandelen.

ETF’s en hun geschiedenis

De allereerste ETF die werd geïntroduceerd op de financiële markt is die van de Toronto Stock Exchange in 1990. Deze ETF had de bedoeling de performantie te repliceren van de TSE 35 Composite Index van Canada. Een goede drie jaar later, waaide het concept over naar Verenigde Staten. De eerste ETF die op de New York Stock Exchange noteerde in 1993 noemt de SPDR S&P 500 en is tot op de dag van vandaag één van de populairste trackers.

De ETF dankt zijn bestaan aan de groep beleggers die graag de hoge returns hadden van de aandelenmarkt in de jaren ’90 maar toch op één of andere manier aan risicospreiding wou doen. In stijgende markten is het in principe vrij eenvoudig om een beter rendement te behalen dan de klassieke spaarboekjes. Vele aandelen zien traag maar gestaag de groene cijfers aandikken. Het is pas wanneer de aandelenmarkt in een dalende trend zit dat vele beleggers met het hoofd tegen de muur lopen. In deze periodes is altijd een hogere vraag naar ETF’s kunnen vastgesteld worden. Beleggers zijn het moe om individuele aandelen te selecteren als het veel eenvoudiger gaat via ETF’s.

In 2010 had de ETF-industrie de eerste mijlpaal van 1 triljoen totaal beheerd vermogen bereikt. Sindsdien is het ETF-aanbod wereldwijd echt uit zijn voegen gebarsten. En niet enkel het ETF-aanbod maar ook het aantal ETF-types. De Exchange Traded Funds zijn het product bij uitstek voor particuliere als institutionele beleggers nu hebben de beleggers keuze uit enkele duizenden ETF’s. We moeten wel opmerken dat de Europese Unie ervoor gezorgd heeft dat het niet zo eenvoudig is voor de Europese particuliere beleggers. Zij kunnen op dit moment geen Amerikaanse ETF’s aankopen wegens het ontbreken van kiid documenten (key investor information document).

Verschil tussen ETF’s en beleggingsfondsen

Beide producten worden al meerdere jaren aangeboden aan het brede publiek. De klassieke beleggingsfondsen hebben nog steeds veel meer AUM (beheerd vermogen) onder zich. De ETF’s blijken wel jaar na jaar een deeltje weg te snoepen. Hieronder is een korte oplijsting te vinden van de noemenswaardige verschillen.

• Omdat een beleggingsfonds actief beheerd wordt is het de doelstelling om beter te doen dan de benchmark. Een ETF daarentegen is een passief beheerd effect en zal in de meeste gevallen niet proberen om het beter te doen maar om dezelfde resultaten neer te zetten zoals de index.
• Als belegger weet u dat de verhandelbaarheid van een product van primordiaal belang is. Een ETF wordt verhandeld op de beurs zoals een aandeel. Dit betekent dat deze verhandelbaar zijn tijdens de reguliere handelstijden en soms zelfs buiten de reguliere handelstijd. De klassieke beleggingsfondsen zijn doorgaans maar éénmaal per dag verhandelbaar.
• Een ETF heeft een hoge transparantie doordat op het einde van de handelsdag een inventaris wordt gemaakt van de posities. De ETF-aanbieder zal elk dag een inzicht geven van de samenstelling van de ETF.
• Een ETF kan gekocht worden indien er een prijsstijging wordt verwacht. Maar kan ook verkocht worden zonder deze reeds in positie te hebben. Zo kan er worden ingespeeld op een prijsdaling. Zo’n short transactie is niet mogelijk op een beleggingsfonds. ETF’s bieden meer flexibiliteit wat erg van pas kan komen tijdens woelige beursjaren.
• Het minimale te investeren bedrag ligt bij de trackers niet vast. Het kopen van één ETF is mogelijk hoewel niet slim wegens de kosten. Bij de klassieke fondsen is het nog vaak zo dat er een minimaal bedrag dient geïnvesteerd te worden. Zeker bij de exclusievere beleggingsfondsen kan dit bedrag aardig oplopen. Dergelijke problemen zijn door de introductie van ETF’s volledig van de baan. Iedereen, eender welk vermogen kan ETF’s aankopen.

Verschillen tussen ETF’s een aandelen

Uiteraard kunnen de aandachtige lezers met wat basiskennis van beleggen meteen een hele lijst verschillen tussen beide opsommen. De verschillen die in het voordeel pleiten voor ETF’s ten opzichte van aandelen zijn hieronder te vinden.

• Een ETF is superieur ten opzichte van een aandeel wat de risicospreiding betreft. Met een aandeel is het erop of eronder. Via de tracker belegt u in tiental, honderdtal of duizendtal aandelen of andere financiële producten.
• Voor de particuliere belegger is vandaag de dag bijna elke markt toegankelijk. Een tiental jaar terug was dit helemaal niet evident. Er konden zich twee problemen opwerpen. Enerzijds de kostprijs. Bepaalde financiële markten waren zeer duur en waren voorbehouden voor professionele beleggers. Anderzijds was de toegankelijkheid er gewoon niet in bepaalde niches. Hierbij denk ik bijvoorbeeld aan edelmetalen zoals platina en palladium. Deze problemen zijn praktisch volledig van de baan door het bestaan van de ETF’s.
• Indien een aandelenbelegger een optimale spreiding wenst door verschillende aandelen te kopen kan dit hem een aardige duit kosten. Via ETF’s is er slechts één aankoop nodig om aan gewenste spreiding te voldoen.
• Bij aandelen speelt de liquiditeit een zeer grote rol. Als een aandeelhouder zijn volledig pakket aandelen van de hand wil doen aan een redelijke prijs maar er is op de financiële markt geen tegenpartij te vinden, dan spreekt men over liquiditeitsrisico. De stoplossorders kunnen op een veel lagere prijs uitgevoerd worden dan het niveau van ingave. Hieronder een voorbeeld waarbij het stoporder zich bevond op $22 hoewel het pas mogelijk was om de positie van de hand te doen aan $8,5. Dergelijke extreme uitvoeringen komen in de ETF-markt niet voor door hun risicospreiding en liquiditeit.

Aandelen? Effecten? Of toch maar een ETF?