Micro, meso & macro analyse uitgelegd

Door Wubbe Bos


Artikel laten voorlezen
micro meso macro niveau - micro analyse - meso analyse - macro analyse
Micro, meso en macro analyse zijn manieren om de economie te analyseren. Ze helpen u bij het analyseren van bedrijven en de onderliggende aandelen. Zowel het grote plaatje als de details worden met deze analyses duidelijker. Daarnaast helpen de analyses u om bedrijfskeuzes te doorgronden.

In dit artikel leg ik de betekenis van meso, micro en macro analyse uit en kijken we hoe deze gebruikt kunnen worden in verschillende omstandigheden. Bent u op zoek naar een broker om in Europese en Amerikaanse aandelen te handelen, klik dan hier.

Wat zijn micro, meso & macro analyse?

Verschillen micro, meso & macro analyse

Micro analyse richt zich op de activiteiten binnen de organisatie waar een bedrijf de meeste controle over heeft.

Meso analyse (ofwel industrie analyse of sector analyse) richt zich op de bedrijfstak waar een organisatie in zit. Veel industrieën hebben industriespecifieke risico’s, die niet gelden voor bedrijven buiten die bedrijfstak.

Macro analyse richt zich op het bredere economische landschap. Hierop hebben bedrijven zeer weinig tot geen controle. Echter, het beïnvloedt de organisatie wel. Monetair & fiscaal beleid zijn hier duidelijke voorbeelden van, maar het kan ook gaan om bijvoorbeeld milieuwetgeving.

Alle drie deze analyses kunnen worden gecombineerd om uiteindelijk tot een meer volledig beeld te komen. Dit kan dan weer worden gebruikt in de analyse van een specifiek aandeel: Hoe waardeert u een aandeel? | Fundamentele analyse

Micro analyse & micro-economie

De micro analyse (ook wel bedrijfsanalyse genoemd) richt zich op het bedrijf zelf. Micro analyse richt zich enkel op de activiteiten binnen het bedrijf. Het gaat over de micro-economie. Het kijkt niet naar de industrie of het economische beleid. Micro-economie gaat om factoren die het bedrijf zelf kan beïnvloeden.

Micro-economie bestudeert hoe individuele economische agenten in een economie afzonderlijk beslissingen nemen over de allocatie van goederen en diensten. Vraag en aanbod spelen hierbij een belangrijke rol. Prijzen beïnvloeden namelijk de keuzes die bedrijven (maar ook huishoudens) maken. De micro-economie probeert onder meer te verklaren in welke mate prijzen het aan- en verkoopgedrag van partijen beïnvloeden.

Micro analyse - micro meso macro analyse - micro meso macro niveau

Micro analyse richt zich op de kracht en zwakte van een organisatie. Taken waarnaar gekeken kan worden zijn management, administratieve processen, inkoop, productie, logistiek, ontwikkeling en verkoop. Sommige van deze activiteiten zijn voor bepaalde organisaties belangrijker dan anderen. Uitzoeken welke activiteiten essentieel zijn voor de organisatie en hoe ze functioneren zijn belangrijke onderdelen van micro analyse. Methodes om dat te doen zijn onder andere ING, 7S en ESH.

Meso analyse & 5-krachten model van Porter

De meso analyse (ook wel industrie analyse of sector analyse genoemd) richt zich op de bedrijfstak waarin een bedrijf zich bevindt. Bedrijven hebben over het algemeen een beperkte invloed op hun industrie. De industrie analyse laat zien welke partijen relevant zijn en hoe een organisatie zich gepositioneerd heeft. De analyse van de branche of sector kan helpen verklaren waarom sommige bedrijven floreren, terwijl andere altijd in de problemen raken. De meest bekende manier om een bedrijfstak te analyseren zijn de 5 krachten van Porter. Het vijfkrachtenmodel van Porter is bijzonder handig om te gebruiken bij meso analyse. Porter is bovendien bij relatief veel mensen bekend en dat maakt het gebruik van dit model aantrekkelijker. De 5 krachten van Porter zijn:

  1. Macht van leveranciers
  2. Macht van de afnemers
  3. Mate waarin substituten en complementaire goederen voorhanden zijn
  4. Dreiging van nieuwe toetreders
  5. Interne concurrentie

De macht van leveranciers

Leveranciers kunnen de prijzen verhogen of de kwaliteit van de producten verlagen. Op deze manier kunnen ze de winst voor zichzelf opvoeren of hoger doorberekenen aan klanten. De kwaliteit van het product kan zowel in het product als in de bijkomende service zitten. Dit kan de andere partij op kosten jagen als ze niet in staat zijn deze druk van de leveranciers te weerstaan. De macht van leveranciers komt voort uit:

  • Het aantal leveranciers: minder leveranciers beperkt de hoeveelheid alternatieven. Dit is een reden waarom bedrijven vaak zoeken naar meerdere leveranciers;
  • Substituten zijn een andere manier om alternatieven te hebben voor leveranciers. Wanneer er alternatieven zijn, is de macht van leveranciers kleiner;
  • Belang voor de leverancier: als jij (of de industrie) een essentiële klant bent voor de leverancier, beperkt dit de macht van de leverancier;
  • Overstapkosten: wanneer het kostbaar en moeilijk is van leverancier te wisselen neemt de macht van de leverancier toe;
  • Verticale integratie: als de producten van de leverancier makkelijk zelf gemaakt kunnen worden, is de macht van leveranciers kleiner.

Macht van afnemers

Afnemers kunnen lagere prijzen eisen of hogere kwaliteit en service vragen. Afnemers met meer macht kunnen leveranciers tegen elkaar uitspelen. De macht van afnemers hangt, net als die van leveranciers, veelal van dezelfde punten af:

  • Belang van/voor de afnemer;
  • Overstapkosten;
  • Verticale integratie;
  • Belang van het product en alternatieven;
  • Informatie.

Substituten & complementaire goederen

Als er alternatieven voor handen zijn, neemt de macht van een organisatie of bedrijfstak af. Substituten verlagen dus de macht van de industrie. Complementaire goederen vullen de producten juist aan en kunnen de waarde juist vergroten.

Nieuwe concurrentie

In sommige markten is het makkelijker een onderneming te beginnen dan in anderen. Sectoren die lastig te betreden zijn kunnen doorgaans de winstgevendheid beter vasthouden. Barrières die bedrijven tegenhouden zijn:

  • Schaalvoordelen: starten doe je klein. Als groot zijn veel voordelen heeft, begin je er niet aan of haal je het niet, omdat je de vereiste schaalgrootte niet haalt.
  • Overstapkosten: in sommige industrieën is overstappen lastig, kostbaar en tijdrovend. Dit zorgt voor barrières.
  • Distributie: het kan soms lastig zijn nieuwe producten overal aan te bieden. Bestaande partijen controleren vaak de aantrekkelijkste plekken en deze worden niet snel aan nieuwkomers gegund.
  • Regelgeving: patenten, regels en bepaalde eisen kunnen het lastig of onmogelijk maken de markt te betreden met een nieuwe organisatie.

Interne concurrentie

In sommige sectoren is er onderling meer concurrentie. Dit hangt onder meer af van potentiële uittredingsbarrières, gestandaardiseerde producten, lage overstapkosten, hoge vaste kosten en gelijkwaardige concurrenten. In sectoren waar bedrijven een bepaalde niche kunnen domineren, zijn de marges en winsten doorgaans een stuk aantrekkelijker dan in markten met hevige concurrentie.

Alternatief model van Porter: ABCD-model

Naast het 5 krachtenmodel van Porter kan ook het ABCD-model voor een meso analyse gebruikt worden. Een nadeel van dit model is dat stakeholders zoals partners buiten beschouwing worden gelaten.

Het ABCD-model behandelt de volgende onderdelen:

  • Afnemers
  • Bedrijfstak
  • Concurrenten
  • Distributie

Meso analyse & positie

Aan de hand van de meso analyse kunnen er bepaalde feiten over de sector naar voren komen. Deze kunnen de organisatie helpen de juiste keuzes te maken. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld lage kosten nastreven of zich juist richten op bepaalde niches. Vaak sluiten deze keuzes ook andere dingen uit. Een focus op een niche komt bijvoorbeeld met een bepaalde hoeveelheid service, die de laagst mogelijke prijzen niet rendabel maakt.

Macro analyse & macro-economie

De macro analyse (ook wel economische analyse genoemd) kijkt naar het grote plaatje, waar individuele bedrijven geen controle over hebben. De analyse van de macro-omgeving omvat factoren zoals het aantal inwoners van een gebied, het inkomen, de werkgelegenheid, consumptie, technologie en het overheidsbeleid. Kortom, het gaat om het landschap waarin een bedrijf actief is. Dit maakt macro-economie een zeer diverse omgeving met verscheidene soorten van analyse. De overheid speelt een grote rol in het macro-economische plaatje met het fiscaal en monetair beleid. Er zijn echter ook veel macro-economische gebieden waar de overheid enkel indirect invloed op kan uitoefenen. Vaak is lang niet alle macro-economische informatie relevant voor een organisatie. Een boerenbedrijf zal zich bijvoorbeeld niet snel druk maken over de accijnzen op alcohol.

micro meso macro analyse - Macro analyse & macro-economie

Macro analyse: DESTEP model

Voor het maken van een macro analyse kan er gebruikt gemaakt worden van het DESTEP model. Het model bevat zes factoren die samen een beeld geven van de macro-economische omgeving. De zes factoren van het DESTEP model voor een macro analyse zijn:

  • Demografische factoren
  • Economische factoren
  • Sociaal-culturele factoren
  • Ecologische factoren
  • Politiek-juridische factoren

Voor- en nadelen macro analyse

Macro analyse richt zich met name op activiteiten die bedrijven niet kunnen controleren. Daarnaast zijn exacte voorspellingen bij economische/macro analyse lastig. Toch kunnen verschuivingen op macro-economisch gebied enorm veel invloed hebben op een individueel bedrijf of zelfs op een hele sector. Het is daarom in veel gevallen niet mogelijk de macro situatie te negeren. Het voordeel van macro analyse is dat het gaat over grote groepen bedrijven. Van goede macro-economische voorspellingen kan op verschillende manieren worden geprofiteerd. Echter, het precieze effect op een individueel bedrijf kan in sommige gevallen nog steeds onduidelijk zijn. Sommige beleggers kiezen er daarom voor om zich vooral op de micro en meso analyse te richten.

Voorbeeld macro analyse

Macro analyse: Nederland heeft een oppervlakte van 41.543 km3 en 17,2 miljoen inwoners. Het land is daardoor dichtbevolkt en heeft een goede infrastructuur. Deze infrastructuur bestaat uit wegen, spoorwegen, waterwegen, havens en internationale vliegvelden. Het inkomen per hoofd van de bevolking is € 48.160, dit is hoog, maar relatief is er weinig bestedingsruimte als percentage van het BBP per hoofd. Verder is de corruptie laag en het recht betrouwbaar.

Financiële ratio’s & kengetallen

Op het TWS Handelsplatform kunt u veel informatie over bedrijven vinden. Dit helpt beleggers bij het waarderen van een bedrijf en om de waarde van haar aandelen te bepalen. Naast financiële kengetallen kunt u hier ook de verwachtingen van analisten vinden en een beschrijving van de bedrijfsactiviteiten. Veel van deze financiële ratio’s gaan over een specifiek aandeel en richten zich dus op de micro analyse. Door deze ratio’s te vergelijken met de industrie gemiddelden kan er ook veel informatie over de bedrijfspositie in een sector worden gezegd. De resultaten van de industrie zijn een duidelijk voorbeeld van meso analyse.

EBITDA en EBIT financiële kengetallen
Overzicht financiële kengetallen EBITDA en EBIT - Intrinsieke waarde - micro meso macro

Het kan helpen om naar deze acroniemen te kijken, zeker als bedrijven zich niet op de kengetallen richten, maar bijvoorbeeld op de netto winst. In deze gevallen zijn andere ratio’s interessant omdat ze minder gemanipuleerd worden door het management. Het is nuttig om verschillende begrippen te combineren en andere invalshoeken en ratio’s te gebruiken voor een beter beeld van de situatie. Andere ratio’s die u hierbij kunt gebruiken zijn de EBIT & EBITDA, quick ratio, solvabiliteit, liquiditeit, rentabiliteit of intrinsieke waarde. Al deze ratio’s kunnen helpen inzicht te krijgen in een bedrijf. 

Ontdek fundamentele analyse in het TWS Handelsplatform

Via LYNX is het mogelijk om uitgebreide informatie over fundamentele analyse te vinden in het LYNX Beurs & Kennisportaal. Data en financiële ratio’s met betrekking tot fundamentele analyses kunt u direct raadplegen in het handelsplatform. Zo heeft u de juiste informatie altijd bij de hand. Ontdek het zelf:

FAQ

Op macro-niveau worden grootschalige, systemische factoren en trends in een economie, samenleving of markt bestudeerd. Denk hierbij aan zoals nationale economische groei, inflatie, werkgelegenheid, monetaire en fiscale beleidsmaatregelen, en internationale handel.

Op micro niveau ligt de focus op individuele eenheden binnen een economie, zoals consumenten, bedrijven en huishoudens. Het bestudeert besluitvorming, gedrag, vraag en aanbod, en de interacties tussen deze eenheden in specifieke markten.

Een micro meso macro analyse bestudeert drie niveaus: micro (individuele eenheden), meso (groepen of sectoren), en macro (systemische factoren en trends). Middels deze analyse verkrijg je inzicht in economische, sociale of marktsituaties.