De Dow Jones index; van 40 naar de magische 22.000 punten

Wat is de Dow Jones index precies?

De Dow Jones Industrial Average is de bekendste aandelenindex ter wereld. De Dow Jones index bestaat sinds 1896 en is daarmee de oudste index van de Verenigde Staten. De index is vernoemd naar oprichters Charles Dow en Edward Jones. Andere namen voor de index zijn ‘Dow Jones’ en ‘Dow 30’, dat laatste komt omdat de index 30 aandelen bevat met bekende namen als Coca-Cola, General Electric en Goldman Sachs.

Korte geschiedenis en betekenis de Dow Jones

De stand van de Dow Jones Industrial Average werd voor het eerst in 1896 bijgehouden. 120 jaar geleden was de stand van de Dow 40 punten. Gezien de huidige stand van 22.000 punten, kan ik niet anders zeggen dat het destijds een goede investering was geweest. Het ontvangen dividend zit hier zelfs nog niet bij in.

De index bestond in 1886 nog uit slechts 12 bedrijven.

In 1928, net voor het uitbreken van De Grote Depressie, werd dit aantal verhoogd naar 30. Dit is nog steeds het aantal beursgenoteerde ondernemingen waaruit de Dow 30 bestaat.

Leuk feitje is dat General Electric nog het enige aandeel is dat sinds het begin nog deel uit maakt van de Dow Jones Index.

De volledige naam is nog altijd de Dow Jones Industrial Average. Deze naam stamt nog uit de 19^e eeuw toen industriële bedrijven de index domineerde. Dit is echter allang niet meer zo. Denk bijvoorbeeld aan het aandeel Apple, het aandeel Intel of het aandeel McDonald’s. Deze bedrijven hebben weinig te maken met de industriële sector.

Samenstelling Dow Jones

De samenstelling van de Dow is anders dan de meeste indices. Veel grote indices zijn, net als bijvoorbeeld de AEX-index, op marktwaarde gewogen indices. Dit houdt in dat het bedrijf met de grootste beurswaarde de zwaarste weging heeft. Denk bijvoorbeeld aan het aandeel Royal Dutch Shell in onze Amsterdamse index.

Binnen de Dow Jones index ligt dit anders.

De Dow is een prijsgewogen index van de 30 grootste beursgenoteerde ondernemingen van de Verenigde Staten, wat betekent dat het aandeel met de hoogste nominale waarde de zwaarste weging binnen de index krijgt toegewezen. Het aandeel met de hoogste beurskoers is heeft dus de meeste invloed op de beweging van de Dow Jones Industrial Average.

Om een voorbeeld te geven van deze opvallende samenstelling. In 2015 noteerde het ADHD-aandeel Altice op een koers van € 140. Hiermee had het aandeel verreweg de hoogste beurskoers van allemaal. Was de AEX op dezelfde manier samengesteld, dan was Altice binnen een jaar tijd opeens uitgegroeid tot de zwaarste weger in de AEX. Een rare en vaak ongewenste situatie.

Om dit zoveel mogelijk tegen te gaan, worden bedrijven grondig gescand voordat deze deel kunnen uitmaken van de Dow. Alleen stabiele ondernemingen met een aandelenkoers die niet veel afwijkt van de bestaande leden, maken kans om opgenomen te worden in de Dow Jones Index.

Legendarische Dow Jones crashes

De Dow Jones kent een lange geschiedenis en heeft al veel meegemaakt. Denk bijvoorbeeld aan beide wereldoorlogen en De Grote Depressie in 1929. Dergelijke gebeurtenissen hebben logischerwijs grote invloed op de beurskoersen.

Eerste Wereldoorlog

De grootste daling in de geschiedenis van de Dow Jones had alles te maken met de Eerste Wereldoorlog. Als gevolg van deze oorlog was de index zelfs enkele maanden gesloten. Deze uitzonderlijke situatie is alleen nog plaatsgevonden na de aanslagen op het WTC in 2001, toen de handel in de Dow Jones vier dagen stil lag.

Nadat de handel na maanden op 12 december 1914 weer werd hervat, werd het grootste verlies ooit op de borden gezet. De Dow Jones daalde die dag met maar liefst 25,4%. Dit percentage is later op Black Monday nog een keer genaderd, maar nooit meer verbroken.

De Grote Depressie

Een andere bekende economische crisis is, zoals de Amerikanen het noemen, The Great Depression. In de jaren 20 was jaarlijks sprake van een enorme economische groei in Amerika. Iedereen wilde hiervan profiteren en op de beurs werd dan ook veel belegd met geleend geld. Toen de Amerikaanse economie halverwege 1929 stagneerde, had dit grote gevolgen.

Beleggers konden hun schulden niet meer terugbetalen, waardoor banken in de problemen raakten. De sneeuwbal begon te rollen en leidde uiteindelijk tot een ware ‘bankrun’ onder Amerikaanse inwoners. Dit luidde het faillissement in van verschillende Amerikaanse banken, waardoor veel Amerikanen al hun spaargeld kwijt waren. Dit zorgde logischerwijs voor lagere consumentenuitgaven wat de negatieve spiraal compleet maakte.

De crisis bleef niet beperkt tot Amerika. Europa had als gevolg van de Eerste Wereldoorlog ontzettend grote bedragen geleend van Amerikaanse banken om het verwoeste continent weer opnieuw op te bouwen. Amerikaanse banken hadden over het algemeen geen haast met het innen van deze leningen. In 1929 veranderde deze opstelling naar Europa echter snel aangezien de banken in een liquiditeitscrisis verkeerde.

Deze opstelling van Amerika naar de rest van de wereld zorgde voor een enorme rentestijging wereldwijd, wat de investeringen liet klappen. Landen begonnen importheffingen in te stellen om het eigen belang te beschermen, maar wat desastreus was voor de wereldhandel. Van 1929 tot het dieptepunt in 1932 verloor de Dow Jones 90% van zijn waarde.

Black Monday

Maandag 19 oktober 1987 staat bekend als Black Monday. De Dow Jones daalde deze dag met 22,6%. Een duidelijke reden voor deze krach kan niet gegeven worden, het lijkt een combinatie van factoren te zijn die in 1929 ook speelde.

Na een langere periode van flinke groei begon de Amerikaanse economie te stagneren. De rentes liepen op en de koers van de Amerikaanse dollar daalde. Negatieve uitspraken van een Amerikaanse minister over het Duitse economische beleid worden gezien als een van de triggers van de krach.

De daling werd vervolgens versterkt door computers die net hun intrede hadden gedaan. Hiermee werd het mogelijk gemaakt dat automatisch aandelen gekocht en verkocht konden worden. Bij een daling van de koersen kon deze computer je aandelen verkopen waardoor het verlies werd beperkt. Dit zorgde voor een sneeuwbaleffect en versterkte de neerwaartse beweging.

Financiële crisis 2008

De laatste kredietcrisis zijn we nog maar net te boven. In de week van 6 t/m 10 oktober 2008 werd het grootste wekelijkse verlies geleden in de geschiedenis van de Dow Jones. In een week tijd daalde de index met 18,2%.

De val van de Amerikaanse bank Lehman Brothers wordt gezien als de start van de kredietcrisis. Deze crisis sloeg al snel over naar Europese banken die hierdoor in grote problemen raakten. Ook Nederland ontkwam niet aan deze crisis. Zo moesten verschillende banken worden gered met staatsteun en moest ABN Amro zelfs genationaliseerd worden om niet om te vallen.

Dow Jones Index minder populair onder analisten

Ondanks de naamsbekendheid, gebruiken analisten over het algemeen de S&P 500 om het sentiment op Wall Street te peilen. Zelf kijk ik ook altijd naar de E-mini S&P 500 future. De schaarse momenten dat de koers van de Dow Jones ertoe doet is voornamelijk bij het breken van psychologische niveaus. Amerikanen besteden over het algemeen veel aandacht aan deze niveaus. Het fenomeen dat tijdens de live uitzending van CNBC de petjes uit de kast worden getrokken waar het betreffende niveau op staat gedrukt is geen uitzondering.

Dat de S&P 500 meer aandacht krijgt heeft verschillende redenen. Allereerst bevat deze index 500 bedrijven. Dit geeft een stuk breder beeld op de staat van de Amerikaanse economie, dan wanneer naar slechts 30 ondernemingen wordt gekeken.

Daarnaast zijn analisten niet gecharmeerd van de samenstelling van de Dow. Zoals ik zojuist heb beschreven, kan een (relatief) klein bedrijf met een hoge koers veel meer invloed op de index hebben dan een groot toonaangevende onderneming met een lagere beurskoers.

Dat een bedrijf met een grotere beurswaarde een lagere aandelenkoers kan hebben, heeft te maken met het aantal uitstaande aandelen. Heeft een groot bedrijf veel aandelen uitstaan, dan is de koers van elk aandeel logischerwijs lager.

Dow Jones futures

Hetzelfde beeld is in de futures van beide indices te zien, de future van de S&P 500 kent een hogere volume dan die van de Dow. Ondanks alles kent de Dow Jones future nog voldoende liquiditeit om groots te kunnen handelen.

Uiteraard is het via LYNX mogelijk om te handelen in de Dow Jones futures. De afkorting van deze future is YM. Voor een uitgebreide uitleg over deze future verwijs ik u graag naar het eerdere stuk van mijn collega Tycho Schaaf YM| De Dow Jones futures.

Om de Dow Jones real-time koersen in uw LYNX-Handelsplatform te hebben kunt u de US Value Bundle inschakelen.  Deze real-time koersdata is gratis, indien u meer dan $ 30 commissie per maand betaald. Haalt u deze grens niet? Dan betaalt u $ 10 dollar per maand voor deze data.

De informatie in deze column is niet bedoeld als beleggingsadvies en geldt niet als aanbeveling tot het doen van enige belegging. De auteur heeft een positie in één van voornoemde financiële instrumenten.